Wie ik ben en wat ik wil

foto van mij Ik kom uit een muzikaal milieu, maar heb als beroep computers ontworpen. Muziek is mijn levenselixer. Ik luister graag naar mijn eigen muziek. Ik heb een hekel aan noten lezen omdat ik ritmisch georiënteerd ben en al na een paar maten veel invallen krijg, hoe ik het liever zou horen. Er zijn voor improviseren veel tips te geven, maar ik heb nooit iemand ontmoet die dat deed. Harmonieleer is een eerste aanzet, maar onvolledig. Ik vors naar tips voor het leren improviseren. Ik leer veel door het geven van cursussen, wat ik nu 20 jaar doe, eerst particulier, de laatste 15 jaar in groepen van 10 à 15 mensen, die wekelijks rond de piano zitten om bij toerbeurt 6 minuten te spelen. Dat blijkt beter te werken. De verklaring daarvan zit in de aard van het improviseren.

Het gaat er namelijk om te leren aanvoelen wat men zelf wil. In gebruikelijke muzieklessen wordt aangepraat wat mooi is. Niet waar je van houdt. Dat laatste is het criterium dat voor werkelijk eerlijk en oorspronkelijk improviseren voorop staat. In een groep laat een beginnend cursist horen wat hij kan. Pas na maanden begint hij langzaam in de gaten te krijgen dat hij veel meer aandacht van de anderen krijgt als hij echt improviseert, ook al is het nog zo simpel en onbeholpen wat hij doet. Tijdens zijn vertolking van Chopin zit men te fluisteren en te wachten tot het klaar is, maar als hij zijn vinger aarzelend boven een toets houdt, of hij die wel of niet zal spelen of misschien liever die buurtoets zal nemen, zit iedereen in doodstille spanning te wachten wat het worden zal. Vanaf dat moment begint hij de goede kant van een beetje egocentriciteit te begrijpen

Het gevolg is dat na een jaar zo samen te zijn gekomen, ieder een totaal andere stijl is gaan ontwikkelen. Het echte improviseren is dan begonnen. Het is dan niet meer zo dat men probeert te spelen als Errol Garner of als Mozart, maar als zichzelf. Wel is het heel natuurlijk als men beïnvloed is door een idool, maar dat is te vergelijken met een nieuwe cultuur die gerijpt is na een samensmelting van twee culturen, die een verrijking is, en te prefereren boven imitatie.

Deze bijeenkomsten geven zoveel levensvreugde aan de cursisten en aan mij dat ik het jammer vind dat er niet meer mensen van kunnen genieten. Het stemt me blij om een steentje te kunnen bijdragen aan het geluk van anderen. Daarom wil ik dat vergroten door deze website.

Iedere les kom ik met een praatje van hoogstens een half uur. Ik doe mijn best dat van hoog en toch praktisch niveau te houden. Er zijn mensen die prachtig kunnen spelen, maar het niet kunnen uitleggen. Het merkwaardige is dat die het ontroerendst spelen. Dit stemt me tot bescheidenheid, maar toch ga ik door met de cursus, omdat ikzelf blij zou zijn geweest als ik vroeger iemand had gekend die mij de tips zou hebben gegeven, waar ik op een inefficiënte manier achter ben gekomen.

In het begin geloofde niemand dat een pianoles in groepsverband rond één piano mogelijk was. De mensen zouden wachten tot ze aan de beurt kwamen. Maar a) ze kunnen meer leren van degene die in spelstijl dichter bij hen staat dan ik, b) ze hebben een functie als 'publiek' voor degene die aan de beurt is en c) ze kunnen zelf spelen voor publiek. Dat, samen met de onderlinge contacten, die steeds weer een prikkelende aanzet vinden door mijn praatjes, maakt de lessen vruchtbaar en gewild.

Ieder wekelijks onderwerp bevat meestal voldoende informatie om een jaar lang mee bezig te zijn. Maar niet iedereen hoeft alles te weten. Wie niet van jazz houdt, kan dat onderwerp laten schieten en zijn aandacht richten op het onderwerp van de week daarvoor. Als van een hele bladzijde er maar één opmerking is die je genoegen in het spel verhoogt, is de les de moeite waard. Toen ik mensen vroeg aan welke tip ze het meest gehad hadden, waren er geen twee met hetzelfde onderwerp. Een greep uit de dingen die ik me herinner zijn:
-Ieder lied omzetten naar de begintoonaard C (om inzicht in de structuur te krijgen),
-Een goede afsluiting verzinnen (zodat je na afloop steeds bevredigd opstaat),
-De instelling hebben van speels bezig zijn als apen in een kooi,
-Luisterend spelen,
-Alles zo eenvoudig mogelijk houden,
-Eerst de akkoorden vastleggen en dan pas de melodie verzinnen,
-Zacht en langzaam beginnen,
-Als je geen inspiratie hebt, eerst een aantal seconden mediteren.

Wat voor de één gesneden koek is, is voor een ander nieuw. Ik heb er mensen bij die na tien jaar regulier pianoles, nog geen begrip hebben van akkoorden, om maar wat te noemen.

In de les word ik soms teruggefloten, maar op Internet is dat indirecter. Ik hoop dat men dan vragen stelt per e-mail. Maar om virusinfectie te voorkomen, zal ik berichten met bijlagen ongezien verwijderen.


<< Startpagina / Index van de cursus / Volgende pagina >