Ik vind geschiedenis altijd nuttig voor het verhogen van het inzicht en daarmee ook geschikt het leren te vergemakkelijken. In deze cursus begin ik met de Westerse muziekcultuur van de 17e eeuw. Wie dat gevolgd heeft alvorens moderne dingen te leren heeft een fundament in kennis en gevoel.
Jazz is gefundeerd op een samenkomen van diverse stromen: Westerse muziek, de oerblues, de ragtime en het ritme van de Latijs-Amerikaanse son (met een ritme dat lijkt op de rumba). Ik heb eerder in deze cursus de oerblues behandeld, de ragtime en waarschijnlijk ook de rumba. Bepaalde tonen waren karakteristiek, zoals naast de blue note, de tonen van het grondakkoord van de paralleltoonaard en de septimetonen van de akkoorden.
Het 12 matige akkoordenschema van de oerblues wordt gebruikt in de boogie-woogie, waarbij je jezelf moet voelen als een machine om het fascinerende strakke ritme te kunnen vertolken. Leer slechts een enkele onderhand omdat het toucher daarvan de kwaliteit van de boogie-woogie bepaalt. Als je diverse onderhanden leert zoek je het abusievelijk in melodische variatie, terwijl het gaat om het ritme.
In een andere richting heeft de oerblues zich ontwikkeld in de blues met meer akkoorden. Het is een samenkomen van de invloed van de modulaties uit de klassieke Westerse cultuur en de oerblues. Een voorbeeld is een song als 'Careless Lovesong' waarvan de akkoorden eerst zijn beperkt tot C C7 F Fm etc en waarbij in een latere ontwikkeling de akkoorden A7 en D7 zijn toegevoegd.
Samen met de son en het ragtimeritme ontwikkelt de jazz zich tot de New Orleans of Dixieland. Door het improviseren op straat is het logisch dat enige blazers polifonisch gaan spelen. Ieder heeft zijn eigen melodie, maar wel samen harmoniërend. De truc daartoe is uit te gaan van het akkoordenschema van een song.
In een zaal worden naast de blazers andere instrumenten gebruikt zoals een piano en gitaar. De rondere klanken veroorzaken de swingstijl.
De bigband stijl heeft minder improvisatie en meer compositie elementen.
Na de oorlog wordt onder jazz een stijl verstaan die zo verschillend is dat er eigenlijk een ander woord voor gebruikt zou moeten worden. Ik houd er niet van omdat hij in tegenstelling tot de oorspronkelijke jazz niet verlevendigt ('to jazz up' in het Engels) maar juist een sfeer heeft die 'cool' genoemd wordt. Hij is ook minder polifonisch (met zelfstandige melodieën die gelijktijdig klinken en harmoniëren) maar meer solistisch, wat minder complex is.