Leer improviseren. 2003-2004. Les 14: vereenvoudigen.
Er is een verschil tussen een musicus en een muziekliefhebber.
De eerste aanvaardt de onvolkomenheden van zijn muziek, de tweede heeft
meer zelfkritiek dan kundigheid. Wie improviseert moet zijn muziek
vereenvoudigen tot een speelbaar niveau. Als we alle akkoorden,
liggingen ervan, begintoonaarden, tijdelijke toonaarden, toonladders,
akkoordenschema's, modulaties, melodieën en ritmes waar we het
bestaan van begrijpen ook daadwerkelijk in ons spel willen gebruiken,
blijven we oefenen en komen nooit aan spelen toe. Kortom, het is zaak
te vereenvoudigen.
Akkoorden: we kunnen ons beperken tot de primaire akkoorden
(majeur, mineur, septime, diminished, augmented).
Liggingen: we kunnen van ieder akkoord dat we gebruiken
ons beperken tot 1 of 2 grepen, waarvan we eens hebben uitgezocht, welke
gemakkelijk te grijpen zijn, ook bij het wisselen van de akkoorden
Begintoonaarden: we kunnen ons specialiseren in 1 of 2
begintoonaarden. (Bes en Es als we vaak blazers begeleiden, E en A als
we met gitaristen samenspelen, C, G en F voor harmonica of
klavierinstrumenten. C is geschikt om structuur te begrijpen en F is
een compromis, dat voor de meeste instrumenten aanvaardbaar is.)
Tijdelijke toonaarden: bij de keuze van een lied om op te
improviseren
kunnen we erop letten dat het geen uitwijkingen bevat naar toonaarden
die we nog onvoldoende beheersen.
Toonladders: we kunnen ons beperken tot de gewone majeur-
en harmonische mineurtoonladders. Als we gevorderd zijn kunnen we
andere toonladders proberen (kerktoonladders, zigeunerladders, enz).
Akkoordenschema's: voor improvisatie kunnen de schema's
eenvoudiger zijn dan de voorbeelden uit de vorige lessen. Die
demonstreerden de zeggingskracht van een akkoordenschema. In de
praktijk van het improviseren kan veel overgelaten worden aan de
melodie.
Modulaties: er hoeven niet altijd veel modulaties te
zijn. Een modulatie
komt beter tot zijn recht bij een goede inleiding door de melodie.
Inleiding van een modulatie.
Melodieën: herhalingen zijn eenvoudig en aangenaam.
Dat geldt voor
stukjes ter lengte van een maat, een zin, of een refrein. Bovendien
mogen ze vervormd zijn: achterstevoren, over een andere tonenreeks,
die er alleen maar een beetje aan doet denken, in een ander octaaf of
andere toonaard, enz.
Hoor herhalingen.
Ritmes: beperk je tot een complexiteit die je aan kunt.
Maar voor ritme
geldt wel dat improviseren gemakkelijker is dan noten lezen. Wie
gevoel heeft voor ritme en tempo kan hiermee veel simpelheid in andere
muzikale aspecten maskeren.
Bladmuziek: als je ideeën oppikt uit bladmuziek is het
nuttig eerst een
studie te wijden aan wat je eruit weg kunt laten, om vlotter te kunnen
improviseren.
Het voordeel van de vereenvoudigingen van de afzonderlijke
muzikale aspecten bij je keuze en voorstudie, is de betere
samensmelting van die aspecten tijdens je spel.
'Shine', eenvoudig van opzet en daardoor vlot te
spelen.
Tijdens het spel kan gewisseld worden van vereenvoudiging. Dat
is
niet alleen gemakkelijk maar ook muzikaal. Door even een begeleiding
weg te laten komt een melodie beter tot zijn recht, enz.
HUISWERK: Besteed thuis een uurtje aan het bepalen wat voor de
komende maanden jouw favoriete muzikale aspecten (begintoonaarden,
akkoorden, liggingen, enz) zijn om je toe te beperken.
<< Startpagina / Index van de cursus / Volgende pagina >